Trong một bài tập được giao của sinh viên ngành kinh tế trường Stanford, giáo viên sẽ đưa cho mỗi sinh viên 5 đô la và yêu cầu tạo ra nhiều giá trị nhất có thể từ số vốn ban đầu đó. Đây là một bài tập kinh điển đòi hỏi sinh viên phải có khả năng tư duy nằm trong nhóm 1% siêu đẳng của loài người, kết quả luôn vô cùng thú vị nhưng sau bao nhiêu năm đều không thay đổi, và các sinh viên xuất sắc nhất luôn có một điểm chung, đó là họ KHÔNG dùng đến 5 đô la được giao trong bài tập.
 |
| Máy bay trực thăng đưa hàng cứu trợ của bạn đọc Tuổi Trẻ đến với người dân xã Đại Hưng (Đại Lộc, Quảng Nam). Ảnh: V.HÙNG |
Vấn đề với 5 đô la cũng giống như sự phân phối cào bằng trong từ thiện, một suất quà nhỏ không có ý nghĩa gì cả, đừng viện dẫn tấm lòng hay tinh thần tương thân tương ái bằng cách đặt những người gặp khó khăn vào hoàn cảnh nơi giá trị của họ được cố định bằng bằng 10 gói mì tôm và 2 chai nước lọc, thứ huỷ diệt sự vươn lên của con người nhất, chính là cảm giác bị mang ơn.
Miền Trung lũ lụt từ khoảng 4k năm nay, với đất đai cằn cỗi, nếu lũ không về thì sẽ mất mùa vì không có phù sa. Đợt lũ này khiến bà con an tâm canh tác, vì chỉ vài tuần nữa thôi, là đến vụ chiêm xuân.
Các bạn có tinh thần cứu trợ miền Trung là rất đáng khen ngợi, nếu rảnh thì cứu trợ cả khu Phú Mỹ Hưng với Ciputra cũng được không sao hết, vì thỉnh thoảng ở đây cũng lụt. Nhưng khi các bạn dùng việc miền Trung bị lụt (thường niên) để kích dục thương hại và đánh bóng bản thân trên facebook, thì hành vi này là vô cùng bất lương.
 |
| Hàng chuẩn bị được vận chuyển |
Đồng bào đã nhận được hàng tiếp tế thả từ máy bay chỉ sau 30 phút dỡ ngói ngắm bình minh. Không có chuyện ngồi gặm móng tay suốt 4 ngày chờ các bạn mang mì tôm đến pha với nước lũ chống đói. Ngay từ trước lũ, Quảng Bình đã xin TW tạm ứng 5k tấn gạo và 300 tỉ phòng hờ.
Nếu lũ lụt ở miền Trung là thảm hoạ thì thằng đầu tiên sẽ lên tiếng là Hội Chữ Thập Đỏ, rất tiếc đội từ thiện các bạn chưa bao giờ đóng một vai trò gì đáng kể trong cả phòng chống lẫn khắc phục thiên tai, ở đời nên phải tự biết mình là ai.
Khi Quảng Ninh bị lũ quét sạt lở gây thiệt hại nặng nề ở những khu vực trù phú nhất, người dân Quảng Ninh từ chối mọi hoạt động quyên góp từ thiện của quân ngu học đứng bắc loa phát quà 500k, ưỡn ngực nói dõng dạc với thế gian, rằng bọn bố tự lo được hết cút con mẹ chúng mày đi ở đây không có ăn xin, chỉ sau 2 tuần tự lực cánh sinh, hoa cải lại nổ rộn ràng dọc bãi Hòn Gai, hàng lậu vẫn xuôi ngược tung tăng khắp đường Móng Cái, nhịp sống trở lại hối hả như thủa nào chả có gì phải ồn ào.
Vấn đề nữa của từ thiện là nó lãng phí nguồn lực xã hội trong khi tạo ra nhiều ngoại ứng tiêu cực, những người thực sự xứng đáng nhận từ thiện thì thường sẽ không vì chút vật chất con con mà chịu bỏ đi phẩm giá.
Ở Hanoi có những địa chỉ từ thiện lâu năm, bất kỳ nơi nào không may mắn bị đưa vào danh sách điểm từ thiện ưa thích, sẽ đều trở thành hang ổ của ăn mày.
Thông thường, lũ đầu nậu tự thiện sẽ lập thành hội nhóm, đa phần lấy những tên thấm đẫm yêu-thương như áo cũ cho vùng lũ, thắp hy vọng cho người ngọng, góp phân cho nông dân hay cơm có trứng cá muối, và đi kêu gọi đóng góp.
Rồi, chúng nó kéo đến xóm chạy thận Bạch Mai, tay lăm lăm 2 yến gạo heo dúi vội cho các bệnh nhân nghèo đa phần là suy thận cấp 5 - những người ăn được hầu hết mọi loại ngũ cốc, trừ mỗi cơm.
Xong, chúng lại rồng rắn phi xuống khu Bãi Giữa, nơi không hề có điện, để tặng TV màu cho bà con ngụ cư xem Chi Pu dẫn chương trình trên The Voice Kids.
Có lần thậm chí chúng kéo tới đông đến mức gần đắm nhà của các hộ dân ở bãi giữa, những khuôn mặt đao đơ đít núng nính mỡ do ăn nhiều đồ transfat tranh thủ selfie và nện giày cao gót bình bịch xuống sàn trước con mắt hoảng loạn của lũ trẻ ngụ cư.
Bãi Giữa và xóm chạy thận Bạch Mai là những bãi đáp ưa thích của các đoàn từ thiện từ hơn 10 năm nay, nhưng cuộc sống của dân ở đó không tốt lên thậm chí xấu đi, thì hẳn là có gì không ổn.
Khi các bạn sai lầm ngay từ đầu trong sứ mạng từ thiện, thì chỉ như cố gỡ một người mắc vào lưới chài rê của ngư phủ, càng giúp càng đẩy người ta tiến nhanh về cửa tử.
Hỡi bà con vùng lũ, hãy chỉ vào mặt bọn từ thiện ngu học và nói rằng, bọn bố thà ăn cơm mắm asen cao đạm nuôi con thành bí thư huyện uỷ, chứ dứt khoát không chịu khom lưng cho chúng mày chà-đạp.
Hãy đứng dậy chói loà, và đừng phải mang ơn thằng nào hết, hỡi đồng bào miền Trung anh hùng bất khuất.
*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả
Theo Fb Chung Nguyen
