Gặp người bạn cùng thời sau gần 10 năm xa cách. Nó đã là một cán bộ ưu tú. Buôn đủ thứ chuyện cuối cùng cũng quay về chính trị. Câu chuyện chính trị của những chàng trai tuổi 30 mà ngỡ như trẻ thơ.
Câu hỏi nó đặt ra "Mày nghĩ sao về chuyến thăm ngày 03-12-2016 của Kissinger đến TQ trong thời điểm này? Nó khác gì chuyến thăm cách đây 45 năm không mày? Ngày đó tiếp Kis là Chu, giờ lẽ nào lại có một Chu ver2 ra đời?".
...
Chẳng có một Mao hay Chu nào nữa cả. Nhưng có Tập và con đường của Đặng. Câu hỏi rộng thế chắc mày cũng có những nhận định và đánh giá riêng rồi. Tự tìm hiểu và tự trả lời đi. Tao còn cơm áo - gạo tiền. Còn bao thứ phải lo, hơi đâu mà nghĩ cho mệt. Với lại bây giờ thế hệ 9X toàn những thanh niên ưu tú. Thế hệ 8X tao với mày ko đủ tuổi và tầm.
 |
| Biển Đông bàn cờ chính trị và trục xoay Cường Quốc, hãy đọc để thấy có trách nhiệm hơn với đất nước |
Từ thời của Giang đến giờ TQ đã giành được những lợi thế áp đảo trong khu vực và trên trường Quốc tế. Ở hướng Biển Đông - TQ đang ra sức củng cố và kiện toàn những gì đã chiếm được của Việt Nam - tạo một áp lực không hề nhỏ lên tuyến đường Hàng hải quốc tế qua eo Malacca. Lớn tiếng tuyên bố với Mỹ sẽ cùng Mỹ chia đôi Thái Bình Dương. Đẩy nhanh và ráo riết thực hiện cái gọi là "Giấc mộng Trung Hoa" hay "Giấc mơ đại Hán". Đồng thời với nó TQ đã xúc tiến những bước đi chiến lược của cái gọi là "Một vành đại, một con đường" dưới tên gọi mĩ miều "Con đường tơ lụa" - Trong đó xương sống của nó là ngân hàng đầu tư cơ sở hạ tầng Châu á (AIIB). Nghĩ xa hơn có thế thấy ngay hôm nay TQ đã là túi dự trữ ngoại tệ khổng lồ của Thế giới, cũng như là nước xuất khẩu rất quan trọng không thể thiếu đối với tất cả các thành phần kinh tế thế giới.
Hơn ba thập kỷ qua, TQ từ một nước đứng thứ 5 thế giới đã ngoi lên vị trí thứ 2. Thách thức và uy hiếp trực tiếp vị trí siêu cường số 1 của Mỹ trên tất cả các mặt trận. Để ngày hôm nay cuộc chơi giữa Mỹ và TQ đang là cuộc chơi chính chi phối cuộc chơi Toàn cầu.
Có thể nhận định rằng trong một hoặc hai thập kỷ tới, vẫn chưa có những dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy sự đi xuống của nền kinh tế TQ - TQ chắc chắn sẽ vượt Mỹ về quy mô nền kinh tế và chỉ còn kém về khoảng cách phát triển.
Suốt 8 năm cầm quyền của mình Obama đã ra sức kìm chế sự phát triển của TQ bằng tất cả thủ đoạn và công cụ mà Tổng thống một siêu cường có trong tay. Nhưng nó là chưa đủ mạnh, đủ quyết liệt để ngăn chặn TQ.
Bắc Kinh đang thiết lập một luật chơi mới, một trật tự mới thách thức những gì Mỹ đã tạo ra trong thế kỷ 20. Trong trật tự thế giới mới này TQ là người điều khiển cuộc chơi và cũng là hạt nhân lãnh đạo số 1.
Sự thực Trung Quốc đang thách thức cả thế giới dưới vai trò của một kẻ bị hại - đó là một sự toan tính cực kỳ tinh vi của giới Lãnh đạo Trung Hoa. Những toan tính của một bầy sói thời hiện đại nhằm biến tất cả thành con mồi cho nó đi săn :(
...
Có thể nhận định sơ bộ với TQ - Obama đã thất bại - Trump nhận rõ điều ấy và đó cũng là một lý do lớn khiến ông thắng cử. Cách tiếp cận quyết liệt của Trump với TQ phải chăng cho ta thấy - Trump sẽ cứng rắn hơn với TQ trong tương lai. Nhưng dù có cứng thế nào thì cứng - Bắc kinh vẫn là con cờ cực kỳ khó nuốt mà Trump buộc phải để lại bàn cờ nếu ông ta muốn chơi.
...
Nói thì dài xin trích dẫn ra đây câu chuyện của Kissinger và Trump mà một chính trị gia đã viết
"Chưa ai biết Kissinger đã cố vấn cho Trump những gì trong các cuộc gặp gần đây. Song giữa những gì Kissinger đã viết ra trong World Order (2014) và những phát biểu của Trump tranh cử hình như có một sắc thái giống nhau: sắp xếp lai bàn cờ thế giới, thay đổi luật chơi, tất cả vì sức mạnh Mỹ trên hết! – dù rằng họ có thể hiểu theo cách khác nhau.
Theo Niall Ferguson (American Interest 21-11-2016), Kissinger cho rằng:
Quyền lực đang chuyển dịch từ Tây sang Đông trong một thế giới có những hỗn loạn mới, lợi ích của Mỹ là phải tìm cách tăng cường sức mạnh thật, chứ không phải là giương cao ngọn cờ đạo lý. Vì thế phải hành động thực tế và cứng rắn. Đặt vấn đề như vậy, Kisinger ngưỡng mộ một chuẩn mực của tổng thống Theodor Roosevelt – người đã nói và làm: “Nếu phải lựa chọn giữa một bên là thép và máu, một bên là sữa và nước lã, tôi thà chọn thép và máu, bởi vì điều đó tốt cho Mỹ, và về lâu dài cũng là cho cả thế giới!”
Bởi không nhận ra đặc điểm mới nói trên, chính giới Mỹ nói chung (cả Cộng Hoà và Dân Chủ) và chính quyền Obama nói riêng cứ bám vào đạo lý, nên đã thất bại toàn diện. Hệ quả: (1) làm hỏng (deteriorate) quan hệ Mỹ - Trung và dễ rơi vào cái bẫy; (2) phá vỡ quan hệ Nga – phương Tây; (3) Âu châu tiếp tục rệu rã, ngoại giao không có sức mạnh làm hậu thuẫn, xảy ra Brexit, NATO kém cỏi; (4) không giải quyết được các vấn đề ở Trung Đông, trong khi đó nạn khủng bố ngày càng gia tăng, đặc biệt là thời Obama.
Sự vận động của lịch sử và văn hoá trong thế giới đang chuyển dịch như nói trên, sẽ tạo ra một trật tự thế giới của sự vận động 3 quyền lực Mỹ, Trung Quốc, Nga chi phối thế giới; vì vậy Mỹ nên cùng với những quyền lực này lập ra cho thế giới một trật tự của một loại hình bộ ba (a tripartite arrangement) Mỹ - Trung – Nga do Mỹ dẫn đầu. Lý giải như vậy, Kissinger (a) xếp châu Âu và tất cả những đồng minh khác theo các giá trị westphalian (các giá trị phương Tây và Cơ đốc giáo hiện nay – bao gồm EU, Canada, Úc, Nhật…) chỉ là những lực lượng đứng trong cánh gà của Mỹ, (b)chủ trương phân chia thế giới Hồi giáo thành những nước nhỏ dưới sự ảnh hưởng của một số nước nổi bật và Israel, và còn coi đây là cách hạn chế hữu hiệu nhất thiết phải thực hiện đối với Iran.
Kissinger khuyên Trump:
1. Không đối đầu toàn lực với Trung Quốc dù là trong thương mại hay trong vấn đề Biển Đông, mà nên thương thuyết toàn diện (comprehensive discussion) nhằm đối thoại và cùng phát triển. Để thuyết phục Trump, Kissinger cho rằng Tập là người có tính nguyên tắc (regularly) và khác Mao; khuyên Trump đặt mình vào vị trí của Tập sẽ rõ mọi chuyện.
2. Nên coi Nga thời hậu đế chế với Putin đứng đầu là một quyền lực lớn (great power) và cần đối sử bình đẳng, chứ không phải là một đối tác phụ thuộc.
3. Nên tận dụng Brexit kéo châu Âu ra khỏi trạng thái hướng nội quan liêu (burocratic introspection) và đòi họ phải tăng cường trách nhiệm chiến lược.
4. Nên giải quyết vấn đề Syrie theo hướng liên bang hoá như đã làm với Bosnia, tận dụng xu thế chống Iran và chống ISIS theo hướng phân chia nhỏ châu Phi (kantonization - thành các nước nhỏ) như vừa nêu trên.
Chưa rõ Trump sẽ nghe Kissinger đến đâu, song trong những phát biểu của Trump về Nga, về Châu Âu, về NATO… rõ ràng có hơi hướng Kissinger.
Riêng các phát biểu của Trump về Trung Quốc còn đầy ngờ vực – vì có thể Trump “nói dzậy mà không phải dzậy!”, hoặc là nói nhiều làm ít. Cũng có thể còn vì Trung Quốc là vấn đề khó, v… v…
Giới trí thức Mỹ phê phán gay gắt cả Kissinger và Trump, coi hiện tượng Trump ở Mỹ và các hiện tượng mang mầu sắc dân tuý châu Âu (bao gồm cả Brexit) là các biểu hiện suy đồi (decay) của trào lưu tiến bộ, là một bước thụt lùi của dân chủ, gây thêm những bất ổn định mới trên thế giới, cho rằng tình hình này nguy hiểm cho các nước nhỏ yếu: nguy cơ bị bỏ rơi và bị giành giật trong trò chơi quyền lực mới trên thế giới, giữa lúc các nước phát triển có xu hướng chỉ quan tâm trên hết đến lợi ích quốc gia của chính mình, thân ai nấy lo…
Xin nhắc lại, không phải vô lý nhiều học giả Mỹ cho rằng với Trump nước Mỹ và thế giới đang bước vào một thời kỳ có nhiều bất định và chưa biết được nó kéo dài bao lâu.
Điều chắc chắn là sự vận động và phát triển của kinh tế khiến cho quá trình toàn cầu hoá hiện nay không thể đảo ngược được, mặc dù nhiều luật chơi phải thay đổi, buộc người tham gia cuộc chơi phải thay đổi và thích nghi.
Riêng những điều Kissinger khuyên Trump về Trung Quốc, khiến người Việt Nam nhớ lại tâm trạng bị thí và thảm kịch đẫm máu đã xẩy ra sau Thông cáo chung Thượng Hải năm 1972: Chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam và trên toàn chiến trường Đông Dương bước vào thời kỳ ác liệt nhất – tới mức hôm nay, nhân dịp Kissinger xuất hiện trở lại trên diễn đàn chính trị, một số ý kiến ở Mỹ muốn quy kết Kissinger là tội phạm chiến tranh. Rồi sau đó là chiến tranh 17-02-1979 của Trung Quốc ập tới nước ta, vào lúc khói bom đạn của chiến tranh Mỹ vừa tắt"
...
Những cố vấn của Kis cho Trump những ngày vừa qua và cả cuộc gặp mới đây của Kis với các lãnh đạo hàng đầu của TQ là những điều đặc biệt phải lưu ý trong thế giới không ngừng biến chuyển hôm nay.
Ko phải ngẫu nhiên người bạn của tôi lại nói về Kis lúc này. Ông ta đã từng là người kiến tạo cuộc chơi của các nước lớn và kẻ buôn bán "Quốc gia" có hạng.
Tôi mơ hồ nhận ra rằng có một điều gì đó rất không bình thường của tương lai phía trước. Nhưng có lẽ tôi xin dừng lại ở đây. Vì như lúc đầu tôi đã nói - phía trước tôi vẫn là cơm áo - gạo tiền. Chuyện Quốc gia hãy để những người Quốc gia lo.
Cũng hi vọng rằng thế hệ những nhà lãnh đạo tương lai, những người được cơ cấu, những người rồi đây sẽ dẫn dắt dân tộc. Những thanh niên ưu tú và tài năng hãy lấy chính trị làm hành trang để đưa Đất nước vượt qua bão táp của thời đại.
Còn những người nông dân như tôi xin phép lại trở về thực tại của ngày mai vì miếng cơm, manh áo.
Paulus/blogcamxuc.net
