Theo PGS TS Mai Duy Tôn – Khoa A9 – Bệnh viện Bạch Mai thời điểm giao mùa, nóng quá, hoặc lạnh quá người đột quỵ lại có nguy cơ tăng lên và dễ nhầm với sốc nhiệt.
3 dấu hiệu cần nhớ
Bác sĩ Tôn cho biết đột quỵ xảy ra đột ngột, các dấu hiệu bệnh nhân rối loạn ý thức, méo miệng, nói khó, thậm chí không nói được, đột ngột mất thị lực, liệt 1 nửa cơ thể 1 tay, 1 chân, vận động khó khăn, các biểu hiện chóng mặt bất thường, đau đầu giữ dội
 |
| Bác sĩ Mai Duy Tôn |
Thứ nhất, người bệnh đột ngột hôn mê, tê bì tay chân, mất ý thức, mất thăng bằng, đau đầu dữ dội.
Thứ hai, bệnh nhân đột ngột nói khó hoặc không nói được, mồm méo.
Thứ ba, đột ngột mất hoặc giảm thị lực 1 trong 2 mắt.
Khi có dấu hiệu đột quỵ, việc đầu tiên cần làm là hãy gọi 115. Khi gọi 115 người bệnh sẽ được cấp cứu ban đầu và 115 sẽ giúp bạn đưa người bệnh vào cơ sở y tế điều trị tốt nhất, chuyên sâu về đột quỵ.
Trong khi đợi xe cấp cứu, người nhà sơ cứu cho bệnh nhân bằng cách: Để phần đầu và lưng bệnh nhân nằm ở 45 độ. Để người bệnh mặc quần áo thoáng, mở phần cổ áo để kiểm tra hô hấp. Nếu bệnh nhân ngưng tim phải xoa bóp tim và gọi trợ giúp của người xung quanh.Bệnh nhân bị tai biến đột quỵ thường ảnh hưởng nhiều tới hô hấp. Do đó việc tiếp theo, người nhà phải dùng chiếc khăn tay quấn vào ngón tay trỏ để lùa sạch đờm, dãi trong miệng người bệnh.
Trong trường hợp bệnh nhân bị nôn, người nhà phải xoay mặt người bệnh sang một bên để tránh chất đờm dãi, thức ăn sẽ chui vào mũi, miệng và vào phổi người bệnh.
Nếu người bệnh bị co giật, người nhà phải lập tức lấy chiếc đũa đã được quấn lớp giẻ để ngáng ngang miệng bệnh nhân. Việc quấn vải quanh đũa để người bệnh khỏi bị cắn vào lưỡi.
Đặc biệt, trong thời điểm đó người nhà không nên cho người bệnh ăn thứ ăn, đồ uống hay uống thuốc để tránh bị sặc, đây là việc làm quan trọng bởi bác sĩ Tôn cho biết nhiều người tự ý cho uống thuốc, các thuốc đông y khiến người bệnh không ăn được vì đang rối loạn nuốt cũng không nuốt được.
Các biện pháp lấy máu ở đầu ngón tay, sau tai đều không có tác dụng trong sơ cứu đột quỵ bởi các nghiên cứu ở nước ngoài đều cho rằng nó không thể sơ cứu được mà bắt buộc chỉ có cơ sở y tế mới được dùng thuốc cho bệnh nhân đột quỵ.
Bác sĩ Tôn cho biết quan trọng nhất, trong bốn tiếng đồng hồ khi phát hiện người bị đột quỵ, người nhà cần phải đưa người bệnh đến bệnh viện để làm kỹ thuật tiêu huyết khối, nhằm tránh di chứng về sau.
Phân biệt dấu hiệu đột quỵ và dấu hiệu say nắng
Bác sĩ Tôn cho biết mùa nắng nóng sắp đến gần, việc nhận biết dấu hiệu sớm của cơn đột quỵ cũng rất quan trong, không nên nhầm lẫn với say nắng, sốc nhiệt bởi mùa hè số người bị sốc nhiệt cũng cao hơn.
Sốc nhiệt (say nắng) cũng rất nguy hiểm có thể gây tử vong cho người bệnh, triệu chứng chính của sốc nhiệt là việc tăng đáng kể nhiệt độ của cơ thể, thường là trên 40 độ C, kèm theo tính trạng tâm thần thay đổi có thể từ thay đổi tính tình cho đến lú lẫn và hôn mê. Da nóng và khô, tuy nhiên sốc nhiệt do gắng sức thì da thường ẩm, nhịp tim nhanh, thở nhanh và nông, tăng hoặc hạ huyết áp, hoa mày chóng mặt…
Còn với người đột quỵ hãy nhận dấu hiệu của họ với 3 cách đó là NÓI - CƯỜI - CHÀO. Chỉ cần bảo người bệnh họ làm ba điều trên để nhận thấy dấu hiệu:
NÓI: nói ngọng, khó nói, không nói được.
CƯỜI: mồm méo.
CHÀO: không giơ được tay lên
Nếu có 3 dấu hiệu này thì chính là đột quỵ không phải sốc nhiệt cần nhanh chóng sơ cứu và đưa bệnh nhân vào cơ sở y tế để cấp cứu kịp thời bởi trong đột quỵ thời gian là vàng, chậm giờ nào cơ hội cứu sống của bệnh nhân giảm đi giờ đó.
Bên cạnh đột quỵ ở người lớn tuổi, BS. Tôn cũng khuyến cáo về căn bệnh này đối với người trẻ tuổi. Thông thường, đây là bệnh nhân vốn có bất thường về mạch máu như: Dị dạng động tĩnh mạch, túi phình mạch não, các u thể hang…, theo thời gian âm thầm phát triển, khi cơ thể căng thẳng quá mức dễ dẫn tới đột quỵ.
Soures: Soha.vn
